درباره‌ آموزش خواندن و نوشتن

ما از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، با این که بسیاری از آن‌ها سواد خواندن و نوشتن ندارند، چیزهای زیادی یاد گرفته‌ایم و می‌دانیم که بی‌سوادی هرگز به معنای فقدان دانش و حکمت در فرد نیست. در واقع «سواد»به معنی آگاهی، شناخت، توانایی درک و تفسیر، قدرت اندیشیدن و یادگیری مادام‌العمر است. توانایی‌هایی که همه‌ی انسان‌ها با آن به دنیا می‌آیند و با تجربه‌های زیستی و آموزشی به سمت شکوفایی هدایت می‌شوند. بااین‌حال، اگر کسی به علوم جدید دست‌رسی نداشته و از مسائل روز بی‌خبر باشد و در جامعه مشارکت نکند، بی‌سواد به شمار می‌رود. از طرفی هم، در دنیای امروز دست‌رسی به اطلاعات و برقراری ارتباط، به توانایی خواندن و نوشتن، وابستگی بسیاری دارد. از همین رو، طبق تعاریف کلاسیک، بی‌سواد را کسی می‌دانند که نتواند یک متن ساده را بخواند و بنویسد.

متأسفانه بزرگ‌سالانی که سواد خواندن و نوشتن ندارند، اغلب اعتماد‌به‌نفس کمی دارند و در جامعه جای‌گاه اجتماعی آن‌چنان خوبی پیدا نمی‌کنند؛ اما بسیاری از آن‌ها سرشار از استعدادند و به‌سادگی می‌توانند پس از گذرندان یک دوره آموزش خواندن و نوشتن، این مهارت‌ها را در زندگی روزانه‌ی خود به‌کار برده، و نه تنها قادر به حل مشکلات خود باشند، بلکه به دیگران هم کمک کنند. مهارت‎های خواندن و نوشتن، به افراد، زبان گویا و گوش شنوا می‌دهد، توانایی ایجاد ارتباط و تفاهم را در آن‌ها تقویت می‌کند و موجب رشد شخصیت آن‎‌ها می‌شود.

آموزش خواندن و نوشتن به نوجوانان یا بزرگ‌سالان، که بسیاری از آن‌ها، دوران دبستان یا دوره‌های سوادآموزی را تجربه کرده و ناموفق رها کرده‌اند، اهمیت بسیاری دارد. مدرس سوادآموزی باید کسی باشد که به‌خوبی بتواند اعتمادبه‌نفس و شوق یادگیری را در سوادآموزان زنده کند، کاملاً آگاه باشد که با این افراد نباید مانند نوآموز یا کودک رفتار شود و برنامه‌های سوادآموزی را با مهارت‌های اساسی آن‌ها به‌گونه‌ای تلفیق نماید که مطالب در ذهن آن‌ها تثبیت شود.